Gagavuzya Devlet Başkanı çocuklarla birlikte Türkiye’nin 100.yılını böyle kutladı

Türkiye Cumhuriyeti büyük bir coşkuyla 100.yaşını kutladı. Gerek Türkiye’de yaşayan, gerek tüm dünyada yaşayan Türkler bu kutlamalara gönülden ortak oldular.

Ancak Türkiye’de yaşayan ve kendilerini ‘Müslüman’ olarak tanımlayan belirli bir grup ise kutlama yapmayıp, Cumhuriyet’e kin kusmaya devam ettiler. ‘Keşke Yunan kazansaydı’ zihniyeti kutlamalara gölge düşüremezken, Gagavuzya’dan gelen görüntüler de adeta içimizi ısıttı.

Gagavuzya’da, Türkiye’nin 100.yaşı kutlamalarını çocuklarla birlikte yapan Devlet Başkanı Evghenia Gutul, ‘‘Gagvuz halkı çok kısmetli. Bizi çok seven büyük kardeşimiz, Gagavuzya’nın kurulması Türkiye’nin yardımlarıyla oldu. Yaşasın bizim dostluğumuz. Yaşasın Türkiye’’ ifadelerini kutladı.

Paylaşılan görüntülerde Gutul ve yanındaki çocukların büyük bir coşkuyla Cumhuriyet’i kutladıkları ve Türkiye Cumhuriyeti’ne olan memnuniyetleri görüldü.

GAGAVUZLAR KİMLERDİR?

Gagavuzlar Ortodoks Hıristiyan kökenli etnik Türklerdir. Bizans yazılı kaynaklarında Oğuzlar 11. yüzyılda Tuna nehrini geçip Balkanlardaki Makedonya, Paristrione, Yunanistan ve Bulgaristan’da yerleşen göçebe boyları olarak kaydedilmiştir.

11. yüzyılda Balkanlara göç eden Gagavuzlar Ortodoks Hristyanlığını kabul etmişler ve daha sonra Osmanlı yönetimi altında kalmışlardır. 18. ve 19. yüzyıllarda Balkanlarda başlayan ve bağımsız olma hedefini güden hareketler sırasında Bulgarların baskısına dayanamayan Gagavuzlar, 1750-1846 yılları arasında Tuna nehri üzerinden Rusya’ya göç etmişler ve Tuna bölgelerine (1769-1791) ve Besarabya’ya (1801-1812) yerleşmişlerdir. Moldova’da yaşayan ve Türkçe konuşan, Ortodoks Hıristiyan Gagavuz halkının bir bölümü 19. yüzyılın başında Türk – Rus savaşları sırasında Bulgaristan’dan Moldova’ya gelmiş ve 1906 yılındaki 15 günlük bağımsızlık dönemi dışında, sırasıyla Rus, Romen ve Sovyet yönetimi altında yaşamışlardır.

Çok sayıda tarihçi, etnograf ve dil uzmanları 13. yüzyılda Dobruca topraklarında idari merkezi Korbuna şehri olan “Dobruca Prensliği” veya “Uzi Eyalet” adı altında kurularak iki yüzyıldan fazla yaşamış devlete sahip olan Gagavuzları Türk Dünyası’nın en orijinal halklarından biri olarak kabul etmektedirler.

Köylülerin ayaklanması sonunda Komrat Cumhuriyeti’nin ilan edildiği 1906 yılındaki 15 günlük bağımsızlığın dışında Gagavuz halkı, Rusya İmparatorluğu, Romanya, Almanya (II. Dünya Savaşı döneminde) ve Sovyetler Birliği’nin egemenliği altında kalmıştır.

Sovyetler Birliği’nde demokrasiye yönelik değişikliklerinin başlatıldığı 1980’lerin sonunda Gagavuz aydınları çevresinde yer alan millî bilinç yayılmaya başlamış olup Gagavuzların kültür ve ekonomik sorunlarının mevcudiyetini ileriye sürme imkânı ortaya çıkmıştır. Gagavuz aydınlarının faal üyeleri, diğer etnik azınlıklarının gayretlerini de birleştirip 1988 yılında “Gagavuz Halkı Hareketi”ni kurmuşlardır.

1989 Mayıs ayında ilk kongresini yapan “Gagavuz Halkı” adlı hareket, güney Moldova’da başkenti Komrat olmak üzere kurulacak özerk Gagavuz Cumhuriyeti’nin kendi kültürel ve ekonomik işlerini büyük ölçüde kontrol etmekle birlikte, yine Moldova’ya bağlı özerk bir yönetim talebiyle ilk önemli çıkışını yapmıştır.